GEZİ STAJI 4.GÜN

Çatal Höyük

Batı höyük

Doğu höyük

Çatal höyük bugün Konya ili sınırları içinde bulunan,bilinen ilk yerleşim yeridir. M.Ö 7400 de inşa edilmeye başlandığı düşünülen şehir 3500-8000 kişiyi barındırdığı tahmin edilmekte.Doğu-batı yönlü iki höyükten oluşan kazı alanları bulunur.

Şehrin genel yapısı

Birbiri ile oldukça benzer olan ev yapıları toplumun eşitlikçi bir yapısı olduğunu göstermektedir.Çizilmiş tahmini şehir planına bakıldığında ilk göze çarpan durum budur.Evlerin boyutları oda sayıları içerdikleri malzeme ve araç gereçler hemen hemen hepsinde ortak.Evlerden birinin duvarı diğer bir evinde duvarını oluşturmakta.Sokak yapısı bulunmayan şehirde evler arası küçük geçitler bulunmakta evler arası günlük  geçiş çatılardan sağlanmaktadır.Yani sokak olarak çatılar kullanılmaktadır.

Evlerin bu kadar sık örülmesinin nedeni olarak atalarına yakın olma isteği ve yakın bir toplum yapısı olduğunu düşündürüyor.Şehir geniş eğim oranı fazla olan bir alana kurulduğu için duvar yükseklikleri farklı ve genel olarak evleri birbirinden ayıran tek nokta duvar boyutları.

Deneysel ev

O gündü yaşam şartlarının mimari yapıya etkisini araştırmak için yakın zamanda o zamandan örnek olabilecek deneysel bir ev yapılmış.Ev o zamandaki gibi kerpiç tuğla ve harç ile inşa edildi.Bu şekilde doğal yollarla kerpiç üretimi araştırılmış.Eve evler arası geçit görevi gören kapıdan giriyoruz.

Evin girişi dam üzerine açıldı.Elde edilen verilere göre ahşap bir merdiven ile evin içine ulaşım sağlandı.Havalandırma denemesi amaçlı o zamanda yapıldığı gibi damdaki girişin altına fırın eklendi.Tek girişi olan bu alanda fırını girişin altına yerleştirmek iyi bir düşünce olsa da zaten basık olan ev yapısında yetersiz olmalı.Zaten özellikle yaz aylarında günlük yaşamın damlar üzerinde geçtiği tahmin ediliyor.

Duvarların ve eşyaların beyaz renk bir sıva ile kaplandığı tespit edildiği için ışığın ev içindeki dağılımını görmek amacı ile evin içi beyaz sıva ile boyandı.Ev bir tek çatıda açılan merdivenli girişten sağlandığı için şimdiki zamana göre oldukça az ışıkla var olan bir günlük yaşantı var.

Duvarlarda bulunan resimlerin nasıl yapıldığının araştırması ile doğal boya üretimi çalışarak yapılmış.

Evlerin yapısı

Dörtgen yapılı evler,ana odaya bitişik daha küçük bir kaç oda ve depodan oluşuyor.Yapının dam kısmı kil ile sıvanmış.Ahşap destekler ile tavanda duvar içi ahşap sütunlar ile duvarlardan desteklenmiş.Evin oval biçimli ocağı ve damdaki girişi genelde güney cephede bulunuyor.Işığın daha elverişli kullanımı amaçlı seçilmiş bir cephe olabilir.Ev araçları da dahil ev içi bir çok yapı beyaz sıva ile sıvanmış.Sıva araçların kullanım ömrünü uzatıyor olabilir.

Çok nadir görülen sokak formlu yapılar ise genelde atıkların toplanması veya hayvanlar için kullanıldığı biliniyor.Yani bu yapılar ev içi yapamadıkları işleri için oluşturulmuş çok fonksiyonlu alanlar olmalı.

Ölülerini yatakları altında gömdükleri tahmin ediliyor.Kamışlar ile kaplanmış evin zeminine göre yüksekliği olan alanlar hem ölü mezarları hem de yatakları.Bitişik ev yapılarından dolayı ölüleri gömecek alanlar bulunamamış olabilir.Beş numaralı alan gömülerin bulunduğu alan.

Orijinal alanda korunan kısımda örnek bazı bölgeler işaretlenmiş.6 numaralı alan evler arası geçidin bulunduğu kısım normal bir insanın ancak emekleyerek geçebileceği ölçüde.7 numaralı alanda yapının çatısına çıkan merdiven bulunuyormuş. 8 ise hemen girişin altında bulunan fırın kısmı.

Kaynakça

https://tr.wikipedia.org/wiki/Çatalhöyük
www.yapi.com.tr
www.catalhoyuk.com/tr/sit/mimar
arkeogenc.blogspot.com/2013/05/ilk-yerlesim-yeri-catalhoyuk.html